Zabawa dla młodszych
Proponujemy Ci zabawę w pytania i odpowiedzi. Zadamy Ci kilka pytań, na które wcześniej odpowiadali uczniowie Szkoły Podstawowej nr 5 im. W. Broniewskiego w Ciechanowie (uczniowie 4 klasy w wieku 10-11 lat; pytania zadawali Monika Łebkowska i Tadeusz Szumlicz; imiona uczniów zostały zmienione). Spróbuj sam odpowiedzieć na zadane pytania. Potem będziesz mógł zajrzeć do odpowiedzi jakich udzielali nam uczniowie odwiedzonej przez nas szkoły. Przeczytaj też nasze wyjaśnienia do każdego zadanego pytania, które zamieszczamy w ramce. Zabaw się z nami i sprawdź swoją wiedzę ☺
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Jak ktoś czuje, że nic mu nie zagraża i może być spokojny (Ewa)
- Poczucie bezpieczeństwa w jakimś otoczeniu (Wiktoria)
- Rodzice dają poczucie bezpieczeństwa (Agnieszka)
Wyjaśnienie:
Powinieneś zwrócić uwagę na to, że bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka i grup społecznych. Brak bezpieczeństwa wywołuje u ludzi niepokój, obawy, lęk, niepewność, gdyż wiąże się z utratą czegoś ważnego: życia, zdrowia, zatrudnienia, dóbr materialnych, a także zaufania, szacunku czy czyichś uczuć. Bezpieczeństwo można oczywiście rozważać w różnych skalach społecznych. Można mówić o bezpieczeństwie: globalnym, narodowym, lokalnym, w szkole, rodzinnym, osobistym. Zauważ, że pytani uczniowie opisywali je ze swojego punktu widzenia i najbliższego otoczenia, zwłaszcza rodzinnego. Ciekawe jest wyraźne kojarzenie bezpieczeństwa, z tym, które wynika właśnie z otoczenia rodzinnego.
Zwróć szczególną uwagę na potrzebę bezpieczeństwa socjalnego i ekonomicznego, czyli na to, które wiąże się z warunkami życia Twojej rodziny. Poczucie bezpieczeństwa w tym zakresie mogą zwiększać posiadane ubezpieczenia.
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Kiedy jakaś osoba może nam coś zrobić, bo na przykład nie radzi sobie z emocjami (Ala)
- Gdy idziemy ulicą i ktoś nas zaczepia lub podjeżdża samochodem i proponuje nam słodycze (Maciej)
- Gdy idziemy sami ulicą i czujemy, że ktoś idzie obok, to czujemy dyskomfort, bo w razie gdyby coś się stało, to nie miałby kto nam pomóc (Ewa)
- Możemy czuć zagrożenie w otoczeniu, którego nie lubimy (Wiktoria)
- Zagrożenie może być ze strony zwierząt, różnych żywiołów, na przykład może to być ogień, woda, wiatr, wulkan (Natalia, Agnieszka, Karolina)
Wyjaśnienie:
Bardzo ważna jest znajomość wszystkich zagrożeń zdarzeniami o negatywnych skutkach. Niestety, nawet z poważnych zagrożeń możemy nie zdawać sobie sprawy.
Uczniowie wymieniali zagrożenia, a nawet ich skutki, a więc byli bliscy uznawania określonych zagrożeń już za konkretne znane im ryzyka.
Zauważmy, że znajomość ubezpieczeń pozwala „odkrywać” zagrożenia, o których wcześniej nie wiedzieliśmy.
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Ryzykiem jest ulica jest bez pasów i jedzie samochód, a my się bardzo spieszymy i próbujemy przebiec. Jest to bardzo niemądre, ale jest to ryzyko, to jest ryzykowne zachowanie (Ewa)
- Ryzykiem jest kiedy próbujemy popełnić samobójstwo (Jakub)
- Ryzykiem jest jechanie samochodem bez świateł, bo inny samochód może nie zauważyć naszego i się zderzą. Pieszego można nie zauważyć na pasach (Ala)
- Jeżeli idziemy ulicą i jest taki bardzo fajny piesek i chcemy go pogłaskać, to wtedy też jest ryzyko, bo może nas ugryźć, a może mieć wściekliznę albo jakąś chorobę (Agnieszka)
- Gdy się jedzie rowerem bez odblasków w ciemności to też jest ryzyko (Ewa)
- Istnieje też ryzyko zachorowania na jakąś chorobę, na przykład, gdy jest zima i wychodzimy na dwór bez ubrania, bez czapki, bez szalika (Wiktoria, Agnieszka)
- Gdy ktoś myśli, że lód jest gruby, a może być bardzo cieniutki w jednym miejscu, i może ktoś wpaść do rzeki (Maciej)
- Ryzyko jest, gdy idziemy ulicą, która jest bardziej niebezpieczna, to jest ryzyko, że może nam się stać coś złego (Natalia)
- Gdy mamy poczucie, że jesteśmy za grubi albo za chudzi, bo wtedy możemy się za bardzo odchudzić, i zachorować na anoreksję, albo możemy się stać bardzo otyli, i wtedy możemy zachorować (Ewa)
Wyjaśnienie:
Ryzyko to uświadamiane zagrożenie zdarzeniem, którego zaistnienie spowoduje negatywne dla nas skutki.
Uczniowie wymieniali ryzyka i skutki ich ewentualnego zaistnienia, wynikające przede wszystkim z nieprzemyślanych zachowań.
Negatywnymi skutkami mogą być takie straty, które można pokryć odszkodowaniami i świadczeniami z posiadanego ubezpieczenia.
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Przemoc (Agnieszka)
- Ktoś nas może porwać (Jakub)
- Ryzyko zachorowania, na przykład na chorobę trudno uleczalni (Natalia)
- Rodzina może mieć mało pieniędzy i nie wystarcza jej na utrzymanie domu (Ala)
- Ryzyko szantażowania, gdy ktoś jest bardzo bogaty (Agnieszka)
- Rodzice mogą stracić pracę i mogą nie dostawać wynagrodzenia (Ewa)
- Złe relacje w rodzinie, gdzie są ciągłe kłótnie, przemoc w rodzinie (Wiktoria)
- Ryzyko, że ktoś może okraść albo spalić dom, może ktoś się włamać, może wybuchnąć gaz, może zrobić się zwarcie w gniazdku, sąsiedzi mogą zalać dom (Jakub, Maciej, Ala, Filip)
- Może auto się zepsuć, może coś się stać z hamulcem lub z silnikiem (Karolina, Agnieszka)
- Ktoś może zabrać kluczyki do samochodu i ukraść samochód (Wiktoria)
- Są też różne wypadki na drodze, w czasie parkowania, niebezpieczeństwa na drodze (Jakub)
- Ktoś może nam zniszczyć samochód, przebić oponę (Ala)
Wyjaśnienie:
Można powiedzieć, że katalog ryzyk i wynikających z nich zdarzeń jest bardzo szeroki.
Taką wyliczankę przedstawili uczniowie.
Powinieneś zwrócić jednak uwagę na to, że o rodzajach ryzyka mówi się też ogólniej. Najogólniej mówiąc są ryzyka osobowe i ryzyka majątkowe. Jest to podstawowy podział przedmiotowym ryzyk, podstawowa klasyfikacja ryzyk.
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Nieuwaga (Agnieszka)
- Chcielibyśmy zrobić coś dobrego, ale nam się to nie udaje (Karolina)
- Komuś możemy coś zrobić, możemy być źródłem ryzyka dla innych (Natalia)
- Lekkomyślność (Ala)
- Inni ludzie (Ewa)
- Gdy chcemy się popisać przed innymi (Jakub)
Wyjaśnienie:
Żyjemy w świecie ryzyka. Ryzyko jest (ryzyka są). Można jednak mówić o źródłach i przyczynach zaistnienia (realizacji, wystąpienia) ryzyka.
Pytani uczniowie opisywali źródła zaistnienia ryzyka przede wszystkim ze swojego punktu widzenia, wynikające ze swojego postępowania, zachowania. Zwrócili jednak uwagę też na innych ludzi.
W tym miejscu podkreślmy, że źródła i przyczyny ryzyka można ograniczać. Zakłady ubezpieczeń oferując ubezpieczenia wymagają ograniczania ryzyka, na przykład posiadania odpowiednich zamków w drzwiach mieszkania. Jednakże proponują też zapłacenie niższej składki, jeżeli zastosujemy jakieś dodatkowe zabezpieczenie przed zaistnieniem ryzyka, na przykład alarm.
Odpowiedzi koleżanek i kolegów:
- Zrobić sobie ubezpieczenie (Natalia)
- Przed chorobą, żeby się zabezpieczyć można się badać (Wiktoria)
- Sprawdzać, czy z samochodem jest wszystko w porządku, chodzić na kontrolę (Wiktoria)
- Nosić odblaski (Agnieszka)
- Nie ufać obcym, nie dawać kluczy do domu, kluczyków samochodu, bo ktoś może nas okraść (Agnieszka)
- Poprosić kogoś z rodziny, żeby popilnował zwierzaczka i naszego domu (Wiktoria)
- Można się szczepić na różne choroby (Ewa)
Wyjaśnienie:
Są różne metody zabezpieczenia przed skutkami zaistnienia ryzyk.
Uczniowie w swoich odpowiedziach zwrócili dużo uwagi na działania prewencyjne, na zapobieganie realizacji ryzyk.
Jedną z metod zabezpieczenia przed skutkami zaistnienia ryzyk jest skorzystanie z ochrony ubezpieczeniowej. Uczniowie wymienili ubezpieczenie na pierwszym miejscu.